W poszukiwaniu akceptacji: diagnoza i leczenie osobowości zależnej

Czym jest osobowość zależna?

Osobowość zależna to określenie, które oznacza pewien typ osobowości, charakteryzujący się silnymi potrzebami, by być blisko innych osób i bycia pod ich kontrolą. Osoby z tym zaburzeniem osobowości często doświadczają trudności w podejmowaniu samodzielnych decyzji i wyrażaniu własnych potrzeb i pragnień, a także często boją się samotności i opuszczenia. W rezultacie, szukają one zaangażowania i opieki w relacjach z innymi i często dostosowują swoje zachowanie i opinie do ich partnerów.

Osoby z osobowością zależną często trudno radzą sobie z konfliktami i czują się niepewnie w sytuacjach, w których muszą bronić swoich racji lub wyrażać własne potrzeby. Mogą też czuć się niezręcznie i nieadekwatne, gdy muszą działać samodzielnie.

Jeśli osoba z osobowością zależną znajduje się w związku z osobą, która jest bardzo kontrolowana lub wykorzystuje ją, może to prowadzić do negatywnych konsekwencji dla jej samooceny i poczucia własnej wartości. Terapia i wsparcie od specjalisty mogą pomóc osobom z osobowością zależną w nauce samodzielnego myślenia i działania oraz w budowaniu silniejszej i bardziej samodzielnej osobowości.

Jak popularna jest osobowość zależna? 

Osobowość zależna jest dość powszechna, choć często nie jest uznawana za diagnozę. Według szacunków, od 3 do 8 procent populacji doświadcza tego typu osobowości.

Znane postacie z zależną osobowością

• Sam Winchester z serialu "Supernatural"
• Rory Williams z serialu "Doctor Who"
• Peter Bishop z serialu "Fringe"
• Dr. Gregory House z serialu "House".

Jak objawia się osobowość zależna ?

Osobowość zależna objawia się w wielu różnych sposobach i może wpłynąć na różne aspekty życia osoby. Oto niektóre z najczęstszych objawów osobowości zależnej:

• Potrzeba bliskości: Osoby z osobowością zależną często doświadczają silnej potrzeby, by być blisko innych i mieć opiekuna. Mogą się czuć niekomfortowo w samotności i szukać ciągłej obecności i zaangażowania w relacjach.
• Trudności w podejmowaniu decyzji: Osoby z osobowością zależną często trudno radzą sobie z podejmowaniem samodzielnych decyzji i wyrażaniem własnych potrzeb i pragnień. Często wolą, by inni decydowali za nich lub zgodzą się z decyzjami innych, nawet jeśli nie są z nimi zgodne.
• Brak pewności siebie: Osoby z osobowością zależną często doświadczają braku pewności siebie i niepewności co do swoich zdolności i umiejętności. Mogą czuć się niezręcznie i nieadekwatne w sytuacjach, w których muszą działać samodzielnie.
• Dostosowywanie się do innych: Osoby z osobowością zależną często dostosowują swoje zachowanie i opinie do swoich partnerów, nawet jeśli nie są z nimi zgodne. Mogą wycofywać się z własnych potrzeb i pragnień, aby zadowolić innych.
• Lęk przed opuszczeniem: Osoby z osobowością zależną często boją się samotności i opuszczenia i dlatego starają się utrzymywać bliskie relacje z innymi, nawet jeśli są niezdrowe.
• Trudności w krytyce: Osoby z osobowością zależną często reagują boleśnie na krytykę i konstruktywną sugestię, co może utrudniać ich rozwijanie i samodoskonalenie. Mogą czuć się winne i beznadziejne po otrzymaniu krytyki.
• Niskie poczucie własnej wartości: Osoby z osobowością zależną często mają niskie poczucie własnej wartości i trudności z uwierzeniem w swoje zdolności i umiejętności. Mogą czuć się bezwartościowe i nieadekwatne.
  
• Zaburzenia snu i apetytu: Osoby z osobowością zależną często doświadczają zaburzeń snu i apetytu, takich jak bezsenność i niepokój, a także utrata lub wzrost apetytu w zależności od stresu i niepewności w ich życiu.

Te objawy osobowości zależnej mogą być różne u różnych osób i nasilenie objawów może się różnić. Jednak pomimo różnic, te objawy często wpływają negatywnie na jakość życia i zdrowie emocjonalne osób z osobowością zależną. Warto zwrócić się o pomoc do specjalisty, takiego jak terapeuta lub psychiatra, aby uzyskać wsparcie i leczenie.

Jakie może mieć skutki osobowość zależna?

Osoby o cechach osobowości zależnej często mają trudności w radzeniu sobie z własnymi problemami i zadaniem, z którymi mają do czynienia. Wielu z nich traci wiarę w siebie i nie wierzy w swoją zdolność do samodzielnego działania. Ponadto są one skłonne do koncentrowania się na opiniach i potrzebach innych, co może wpływać na ich samopoczucie i dobre samopoczucie. Mogą one również czuć się zdezorientowane, gdy trudno jest im podejmować decyzje bez otrzymania wskazówek i wsparcia innych.

Osoby zależne mogą również odczuwać lęk przed samotnością, co oznacza, że będą wybierać towarzystwo, które często nie jest dla nich korzystne. Mogą one również czuć się zagubione i bezradne, gdy zostaną postawione przed trudnymi sytuacjami. W konsekwencji tego często przyjmują postawę bierną, która może powodować utratę poczucia własnej wartości.

Osoby o cechach osobowości zależnej często mają trudności w budowaniu i utrzymywaniu samodzielnych relacji ze względu na swoje niskie poczucie własnej wartości. Wielu z nich może mieć trudności z okazywaniem uczuć, podążaniem za swoimi potrzebami i zdobywaniem osobistych sukcesów. Mogą one również czuć się bezradne i bezsilne w obliczu trudności i przeciwności losu.

Jak rozpoznać czy mam osobowość zależną?

Aby stwierdzić, czy masz osobowość zależną, należy zwrócić uwagę na kilka kluczowych cech. Osoby z osobowością zależną często:

• Mają trudności z podejmowaniem decyzji bez pomocy innych ludzi.
• Czują się niepewnie w sytuacjach, w których muszą działać na własną rękę.
• Mają tendencję do silnego przywiązywania się do innych ludzi i boją się, że zostaną porzuceni.
• Często ulegają sugestiom i naciskom innych ludzi, nawet jeśli nie są one zgodne z ich własnymi przekonaniami i wartościami.
• Mają trudności w wyrażaniu swoich potrzeb i pragnień.
• Czują się winni i bezwartościowi, jeśli nie spełniają oczekiwań innych.
• Mają tendencję do wystawiania się na niebezpieczeństwo lub znęcanie przez innych, ponieważ boją się utraty ich aprobaty.

Kluczowymi oznakami osobowości zależnej są trudności w samodzielnym myśleniu i podejmowaniu decyzji oraz trudności w uzyskiwaniu i wyrażaniu własnej opinii. Osoby zależne mają również tendencję do nadmiernego zależenia od innych i są bardzo podatne na manipulację.

Jeśli uważasz, że wiele z powyższych cech pasuje do Ciebie, to możesz mieć osobowość zależną. Zalecane jest skonsultowanie się z profesjonalistą, takim jak psycholog lub terapeuta, aby uzyskać bardziej dokładną diagnozę i pomoc.

Jakie są przyczyny osobowości zależnej?

Przyczyny osobowości zależnej są złożone i mogą być związane z wieloma czynnikami, takimi jak dzieciństwo, doświadczenia emocjonalne, genetyka i osobowość. Oto kilka czynników, które mogą wpłynąć na rozwój osobowości zależnej:

• Warunki wychowania: Osoby, które doświadczyły nieodpowiedniej opieki, braku uwagi, nieodpowiedniej opieki lub przemoc domową w dzieciństwie, mogą być bardziej podatne na rozwój osobowości zależnej.
• Negatywne doświadczenia emocjonalne: Silne stresy emocjonalne, takie jak rozwód rodziców, śmierć bliskiej osoby lub przemoc, mogą również przyczynić się do rozwoju osobowości zależnej.
• Genetyka: Badania sugerują, że istnieją pewne genetyczne predyspozycje, które mogą zwiększać ryzyko rozwoju osobowości zależnej.
• Modele relacji: Modele relacji, takie jak brak bezpieczeństwa emocjonalnego, brak uwagi i brak wsparcia, które osoba doświadcza w relacjach z innymi, mogą wpłynąć na rozwój osobowości zależnej.
• Nieodpowiednie modele zachowań: Osoby, które naśladują zachowania swoich rodziców lub opiekunów, takie jak uległość lub brak asertywności, mogą być bardziej podatne na rozwój osobowości zależnej.

Choć te czynniki mogą przyczyniać się do rozwoju osobowości zależnej, warto pamiętać, że każdy przypadek jest unikalny i że istnieją różne kombinacje czynników, które mogą prowadzić do tego rodzaju osobowości.

Jak sobie radzić na codzień z osobowością zależną?

Jeśli masz osobowość zależną, radzenie sobie z nią na co dzień może być wyzwaniem, ale jest to możliwe. Oto kilka wskazówek, które mogą Ci pomóc:

• Ćwiczenie umiejętności asertywności: Ćwiczenie mówienia "nie" i wyrażania swoich potrzeb i pragnień bez obawy o odrzucenie lub krytykę może pomóc Ci zyskać pewność siebie i kontrolę nad swoim życiem.
• Rozwijanie niezależności: Spróbuj działać na własną rękę i podejmować decyzje bez pomocy innych ludzi. Możesz zacząć od małych kroków, takich jak wybieranie własnego jedzenia w restauracji lub planowanie własnych wakacji.
• Uczenie się, jak radzić sobie z lękiem przed odrzuceniem: Ćwiczenie pozytywnych afirmacji i nauka, jak radzić sobie z lękiem przed odrzuceniem, może pomóc Ci poczuć się bardziej pewnie i mieć mniej obaw przed działaniem na własną rękę.
• Uczenie się, jak radzić sobie z krytyką: Nauka, jak radzić sobie z krytyką i nie brać jej zbyt osobiście, może pomóc Ci zyskać pewność siebie i więcej kontroli nad swoimi emocjami.
• Skonsultowanie się z profesjonalistą: Terapia lub konsultacje z profesjonalistą, takim jak psycholog lub terapeuta, mogą pomóc Ci zrozumieć swoją osobowość i nauczyć Ci, jak sobie z nią radzić.

Pamiętaj, że radzenie sobie z osobowością zależną wymaga czasu i pracy, ale z czasem możesz stać się bardziej niezależnym i pewnym siebie.

Jakie są metody leczenia osobowości zależnej?

Leczenie osobowości zależnej obejmuje szeroki zakres strategii terapeutycznych i technik, które pomagają w zmianie i rozwoju osobowości. Głównym celem leczenia osobowości zależnej jest zwiększenie niezależności, poczucia własnej wartości i samoświadomości oraz umiejętności asertywnych.

1. Psychoterapia jest podstawową metodą leczenia osobowości zależnej. Ta forma leczenia może być stosowana w grupach lub w pojedynkę, w zależności od indywidualnych potrzeb pacjentów. Psychoterapia ma na celu zwiększenie samooceny i umiejętności komunikacyjnych, a także nauczenie pacjentów, jak radzić sobie z trudnymi uczuciami i sytuacjami.
2. Innymi popularnymi metodami leczenia osobowości zależnej są kognitywno-behawioralna terapia (CBT), interaktywna terapia behawioralna dla par (IBT) i terapia środowiskowa. Te techniki terapeutyczne koncentrują się na przekształcaniu negatywnych myśli, nawyków i zachowań w pozytywne.
3. Leczenie farmakologiczne może również być stosowane w leczeniu osobowości zależnej. Jednak leki mają tendencję do maskowania objawów, a nie eliminowania ich. Należy pamiętać, że leki mogą mieć skutki uboczne i nie powinny być stosowane bez wskazówek i nadzoru lekarza.
4. Kolejną metodą leczenia osobowości zależnej jest edukacja zdrowotna. Edukacja zdrowotna zapewnia pacjentom wiedzę na temat ich zaburzenia, a także daje narzędzia do samopomocy, które pomagają w radzeniu sobie z trudnymi sytuacjami i wzmacniają samodyscyplinę.

Wszystkie powyższe metody leczenia osobowości zależnej powinny być stosowane w połączeniu z wsparciem społecznym. Pomoc rodziny i przyjaciół jest ważnym elementem leczenia, ponieważ wspiera osobę w pracy nad poprawą i dostarcza wsparcia, aby przeciwdziałać powrotowi do zachowań zależnych.

Jak możemy Ci pomóc? 

Wykazano, że lepsza relacja z terapeutą i obopólne zrozumienie istotnie poprawia jakość terapii. MindMatch umożliwia znalezienie terapeuty, z których będzie Ci się świetnie rozmawiało. W pierwszej kolejności zaprosimy Cię do rozwiązania testu diagnostycznego, gdzie wyróżnimy prawdopodobne zaburzenia, które Cię męczą. Następnie, spośród wszystkich psychologów wyróżnimy tych, którzy najlepiej sprawdzili się w leczeniu podobnych do Ciebie osób. Na koniec, sam dokonasz wyboru - na podstawie krótkich filmików wrzucanych przez terapeutów, ocenisz z którym terapeutą będzie Ci się najlepiej rozmawiało!

FAQ - często zadawane pytania

Dlaczego jestem wycofana?

Osoby mogą być wycofane z różnych powodów takich jak: Zaburzenia osobowości, trauma, niepewność, strach przed odrzuceniem, brak zaufania, niskie poczucie własnej wartości, skomplikowane doświadczenia społeczne, brak umiejętności interpersonalnych.

Czemu boję się wyrażać własne zdanie?

Ludzie czasami boją się wyrażać swoje zdanie, ponieważ obawiają się odrzucenia lub krytyki. Mogą też mieć niskie poczucie własnej wartości i obawiać się, że ich poglądy nie są ważne. Czasami brak wiedzy lub doświadczenia w danej kwestii może powodować obawy przed wyrażaniem własnego zdania. Innym powodem może być brak umiejętności komunikacyjnych lub trudności w budowaniu bliskich relacji.

Jak przestać być w cieniu innych?

Aby uniknąć bycia w cieniu innej osoby, możesz wykonać kilka kroków, takich jak:zbuduj pewność siebie, skoncentruj się na swoich mocnych stronach, nie bój się wyrażać swoich opinii, bądź aktywny i angażuj się, nie porównuj się do innych, skup się na swoim własnym rozwoju i sukcesach, zbuduj silne relacje.