Depresja poporodowa - objawy, przyczyny i jak sobie poradzić z depresją po porodzie?

Czym jest depresja poporodowa? 

Depresja poporodowa (postpartum depression) jest zaburzeniem psychicznym, które występuje u kobiet i trwa od kilku tygodni do kilkunastu miesięcy po porodzie. W przypadku poważniejszych przypadków zaleca się udanie się do lekarza lub psychoterapeuty, aby uzyskać profesjonalną pomoc.

Jakie objawy ma depresja poporodowa?

Objawy depresji poporodowej mogą się różnić od kobiety do kobiety ale na ogół obejmują kilka z podanych poniżej:

• Uczucie smutku i bezradności: Kobiety często odczuwają smutek i bezradność, a także trudności w radzeniu sobie ze stresem.
• Bezsenność: Kobiety cierpiące na depresję poporodową często mają problemy z zasypianiem lub wybudzaniem się w nocy.
• Utrata energii: Kobiety często odczuwają brak energii i trudności w podejmowaniu codziennych czynności.
• Trudności w koncentracji: Często trudno jest skupić się na zadaniu lub pracować wymagającym uwagi.
• Brak apetytu lub ciągły apetyt: Kobiety w połogu często nie mają ochoty na jedzenie - lub odwrotnie - ciągle chcą jeść.
• Gorszy nastrój: Często odczuwa się obniżenie nastroju i poczucie beznadzieji.
• Trudności w podejmowaniu decyzji: Często trudno jest podejmować decyzje, szczególnie w trudnych sytuacjach.
• Czasem kobiety dotyka też psychoza poporodowa.

Czym jest psychoza poporodowa?

Psychoza poporodowa to rzadka choroba, która zazwyczaj rozwija się w ciągu pierwszego tygodnia po porodzie wśród kobiet, które dotknęła też depresja poporodowa. Objawy psychozy poporodowej mogą obejmować:

• Zdezorientowanie 
• Obsesyjnych myśli na temat swojego dziecka
• Halucynacje
• Problemy ze snem
• Nadmierna energia i niepokój
• Podejrzliwość
• Próby skrzywdzenia siebie lub dziecka.

Psychoza poporodowa może prowadzić do myśli lub zachowań zagrażających życiu i wymaga natychmiastowej terapii.

Ile kobiet dotyka depresja poporodowa?

Według ocen, około 10-15% kobiet cierpi na depresję poporodową. Najbardziej narażone na depresję poporodową są:

• Kobiety, które doświadczyły depresji wcześniej
• Kobiety, które doświadczyły trudności w życiu osobistym lub zawodowym. 
• Kobiety, które mają niskie wsparcie w wychowywaniu dziecka od bliskich i otoczeniu
• Kobiety, które nigdy wcześniej nie miały dziecka.

Czym może skutkować depresja poporodowa?

Depresja poporodowa może mieć poważne skutki zarówno dla kobiety, jak i dla jej dziecka.

• Może wpływać na relację matki z dzieckiem, ponieważ kobieta może mieć trudności z zaangażowaniem się w opiekę i wychowanie dziecka. 
• Może to także prowadzić do trudności w radzeniu sobie ze stresem, co może wpływać na relacje między kobietą a jej partnerem. 
• Depresja poporodowa może także prowadzić do trudności w podejmowaniu decyzji i trudności w pracy.

Jakie są przyczyny depresji poporodowej?

Przyczyny depresji poporodowej mogą być złożone. Czynniki związane ze zmianami hormonalnymi, czynniki psychologiczne i społeczne, mogą również wpływać na wystąpienie tego zaburzenia. Niektóre badania wskazują, że depresja poporodowa może być dziedziczona.

• Zmiany hormonalne i chemiczne: Zmiany hormonalne i chemiczne zachodzące w organizmie kobiety po porodzie mogą wpływać na jej nastrój i samopoczucie. Może to wywołać uczucie smutku, bezradności i trudności w radzeniu sobie ze stresem.
• Niska samoocena: Kobiety mogą czuć się winne i bezradne po porodzie. Może to wywołać uczucie bezsensu życia i obniżenie nastroju.
• Niskie wsparcie społeczne: Jeśli kobieta nie ma odpowiedniego wsparcia ze strony swojej rodziny lub znajomych, może doświadczać trudności w radzeniu sobie ze stresem i trudności w podejmowaniu decyzji.
• Wysoki poziom napięcia emocjonalnego: Wysoki poziom napięcia emocjonalnego może wywoływać uczucie bezsenności, uczucie smutku, trudności w koncentracji i brak apetytu.
• Dziedziczenie: Badania wskazują, że depresja poporodowa może być dziedziczona.

Jak sobie radzić z depresją poporodową?

Aby sobie radzić z depresją poporodową, ważne jest znalezienie wsparcia w rodzinie, przyjaciołach lub specjaliście z zakresu zdrowia psychicznego. Pomocne mogą być także: ćwiczenia fizyczne, medytacja, terapia poznawczo-behawioralna, terapia rodzinna lub małżeńska, grupy wsparcia dla kobiet po porodzie.

• Zmiana myśli i nastawienia: Można spróbować zmienić swoje myśli i nastawienie, koncentrując się na pozytywnych rzeczach. Męczy Cię codzienne odpompowywanie? Spróbuj zrobić masło ze swojego mleka, posmarować nim tosta i zaskoczyć nim męża!
• Praca i pasje: Jeśli jedną z przyczyn, że czujesz się źle jest poczucie zastoju - wyznacz sobie 1-2 godzinny dziennie na robienie czegoś co Cię rozwija - pracy albo Twoich pasji. Zobaczysz, że przestaniesz się czuć tak beznadziejnie (jak rozlazła klucha), a może jeszcze ten czas wolny przyczyni się do tego że stworzysz coś czego bez tego wolnego czasu byś nie zrobiła :)
• Terapia: Terapia poznawczo-behawioralna lub terapia rodzinna może pomóc w zmianie myśli i zachowań, które są związane z objawami depresji poporodowej.
• Ćwiczenia: Ćwiczenia fizyczne mogą pomóc w utrzymaniu zdrowia fizycznego i psychicznego.
• Znalezienie czasu na odpoczynek i relaks: Znalezienie chwili czasu na odpoczynek i relaks może pomóc w odzyskaniu energii i siły do radzenia sobie ze stresem.
• Świadomość potrzeb: Ważne jest, aby zachęcać kobietę cierpiącą na depresję poporodową do świadomości jej potrzeb i poprzez stworzenie przyjaznego i wsparcia środowiska.

Jak pomagać na co dzień partnerce z depresją poporodową?

Pomoc partnerce z depresją poporodową to przede wszystkim bliskość oraz zachęcanie do profesjonalnej pomocy:

• Wsparcie emocjonalne: Słuchanie i rozumienie jej uczuć oraz dzielenie się swoimi przemyśleniami.
• Wsparcie w obowiązkach w opiece nad dzieckiem: Zarówno Twoja partnerka i dziecko potrzebują teraz opieki. Twoja partnerka (mimo tego że jest mamą dziecka) może czuć się skrajnie wyczerpana - fizycznie i psychicznie. Poczucie to może trwać nawet kilkanaście miesięcy.
• Wsparcie w obowiązkach domowych: Twoja partnerka może mieć mniejszą motywację do troszczenia się o swoją higienę, porządek i otoczenie, podczas gdy bardzo tego potrzebuje gojąc rany po urodzeniu dziecka. Pomóż jej w utrzymaniu porządku, zatroszcz się, żeby miała pod ręką te wielkie podpaski pociążowe, 
• Aktywność fizyczna i relaks: Pomaganie w znalezieniu czasu na odpoczynek i relaks, takie jak spacery, medytacja lub jogę.
• Pomoc w domu: Pomaganie w codziennych obowiązkach, takich jak gotowanie, sprzątanie i opieka nad dzieckiem.
• Znalezienie wsparcia z zewnątrz: Pomaganie w znalezieniu specjalisty, takiego jak terapeuta lub lekarz, który może pomóc w radzeniu sobie z depresją.
• Zachęcanie do rozmowy: Rozmawianie z nią na temat jej uczuć i pomaganie w radzeniu sobie z nimi.
• Grupy wsparcia: Grupy dla mam, lub nawet grupowe zajęcia z dziećmi, które pozwalają na poznanie innych mam to szansa na poznanie przeżyć innych kobiet. Dzięki takim spotkaniom Twoja partnerka dowie się, że poczucie bezradności, zastoju i beznadziei towarzyszy wielu kobietom, a jednak każda odnajduje w końcu radość z życia w nowej roli.

Ważne jest pamiętać, że depresja poporodowa jest poważnym problemem i potrzebuje specjalistycznego leczenia. Wspieraj partnerkę, słuchaj jej potrzeb, ale nie próbuj sobie radzić z depresją samodzielnie i zachęcaj partnerkę do skorzystania z pomocy specjalistów

Depresja poporodowa u ojców

Badania pokazują, że nowi ojcowie również mogą doświadczyć depresji poporodowej. Mogą odczuwać:

• smutek,
• zmęczenie,
• przytłoczenie,
• lęk
• zmiany w zwykłym trybie jedzenia i spania.

Są to te same objawy, które odczuwają matki z depresją poporodową. Ojcowie, którzy są:

• młodzi,
• mają historię depresji,
• doświadczają problemów w związku lub mają trudności finansowe,

... są najbardziej narażeni na depresję poporodową. Depresja poporodowa u ojców – czasami nazywana także depresją poporodową ojcowską – może mieć tak samo negatywny wpływ na związek partnerów i rozwój dziecka, jak depresja poporodowa u matek.

Jeśli jesteś partnerem nowej matki i odczuwasz objawy depresji lub lęku podczas ciąży partnerki lub po urodzeniu dziecka, porozmawiaj z lekarzem. Podobne leczenie i wsparcie oferowane matkom z depresją poporodową może pomóc leczyć depresję poporodową u drugiego rodzica.

Jak leczyć depresję poporodową?

Leczenie depresji poporodowej obejmuje zarówno leczenie medyczne, jak i psychologiczne.

1. Leczenie farmakologiczne może polegać na przyjmowaniu leków przeciwdepresyjnych, aby poprawić nastrój.
2. Terapia poznawczo-behawioralna może pomóc zmienić myśli i zachowania, które są związane z objawami depresji poporodowej.
3. Terapia rodzinna może pomóc w zbudowaniu silnych relacji między członkami rodziny i wsparciu dla kobiety cierpiącej na depresję poporodową.

Kiedy zgłosić się do psychoterapeuty?

Jeśli czujesz się źle po urodzeniu dziecka, możesz wstydzić się tego przyznać. Jeśli masz objawy depresji, zasięgnij porady psychoteraputy. Jeśli masz objawy, które sugerują, że możesz mieć psychozę poporodową, uzyskaj natychmiastową pomoc.

Ważne jest, aby jak najszybciej zadzwonić do swojego dostawcy, jeśli objawy depresji mają którykolwiek z tych cech:

• Nie mijają po dwóch tygodniach.
• Utrudniają Ci opiekę nad dzieckiem.
• Pogarszają się.
• Utrudniają wykonywanie codziennych zadań.
• Myślisz o skrzywdzeniu siebie lub dziecka.

Szukając psychoteraputy weź pod uwagę to jakie macie szansę się wzajemnie zrozumieć. Wpływa na to przede wszystkim wiek, płeć, ale też specjalizacja teraputy. Jeśli rozwiążesz test diagnostyczny, dopasujemy Ci psychoterapeutę, z którego kobiety podobne do Ciebie były najbardziej zadowolone.

FAQ - często zadawane pytania

Jak można odróżnić baby blues od depresji poporodowej?

Odróżnienie baby blues od depresji poporodowej może być trudne, ponieważ niektóre objawy są podobne. Kluczową różnicą jest czas trwania i nasilenie objawów. Jeśli smutek, lęk i trudności emocjonalne utrzymują się przez dłuższy okres (ponad dwa tygodnie) i znacznie wpływają na funkcjonowanie codzienne, może to sugerować obecność depresji poporodowej, a nie tylko baby blues.

Jakie są objawy baby blues?

Objawy baby blues mogą obejmować płacz, drażliwość, zmienność nastroju, lęk, zmęczenie i uczucie przygnębienia. Baby blues zazwyczaj trwa krótko, zwykle przez kilka dni do dwóch tygodni po porodzie, i ustępuje samoistnie.

Dlaczego ważne jest rozpoznawanie i leczenie depresji poporodowej?

Rozpoznanie i leczenie depresji poporodowej są ważne, ponieważ nieleczona depresja może wpłynąć negatywnie na zdrowie psychiczne i fizyczne matki, relacje rodzinne oraz rozwój dziecka. Wczesne rozpoznanie i interwencja mogą pomóc w poprawie jakości życia rodziny.

Czy tylko matki mogą cierpieć na depresję poporodową?

Nie, choć depresja poporodowa występuje częściej u matek, to także ojcowie i inne osoby opiekujące się noworodkiem mogą doświadczać podobnych problemów emocjonalnych po narodzinach dziecka. Zaburzenia nastroju po porodzie mogą dotyczyć zarówno rodziców biologicznych, jak i rodziców adopcyjnych.