Zaburzenia psychosomatyczne

Objawy i przyczyny zaburzeń psychosomatycznych

2023-07-22
Czym są zaburzenia psychosomatyczne? Jakie mogą być ich objawy? Co jest ich przyczyną i jak sobie z nimi poradzić?

Wstęp

Człowiek to jednostka nieodkryta, która w swoich zachowaniach i przeżyciach wyraża różne emocje. Nikt nie jest identyczny. Każdy przeżywa określone sytuacje na swój indywidualny sposób. Istota ludzka, jego umysł jest niezwykle interesująca, a zarazem fascynująca. Różnorodność występująca w ludzkich zachowaniach, jest w dużej mierze akcentowana przez różne czynniki, jednym są pragnienia, do których systematycznie podążają, inne są spowodowane chęcią rozwijania własnej osoby. Człowiek jest istotą niepowtarzalną, jedyną samą w sobie. Dzięki temu, że ludzie są autonomiczną jednostką, mogą budować swoją egzystencje na różnych płaszczyznach. Temat związany z jego umysłem, osobą, jego reakcjami na dane sytuacje coraz częściej zostaje podjęty podczas webinarów czy na konferencjach. Podejście w takim sposób pozwoli lepiej poznać nie tylko samego siebie, ale również innych.

1. Objawy zaburzeń psychosomatycznych


Objawy żołądkowo - jelitoweObjawy sercowo - naczynioweObjawy moczowo - płcioweObjawy skórno - bólowe
Ból brzuchaKrótki oddech bez wcześniejszego wysiłku
Częste oddawanie moczu
Występowanie plam skórnych bądź zmiana zabarwienia
NudnościBól w klatce piersiowej
Nieprzyjemne odczucia w obrębie narządów płciowych
Ból stawów, rąk, stóp
Napięcie mięśniowe
Wydzielina z pochwy
Drętwienie, swędzenie
Wymioty


Biegunki



Każda choroba psychosomatyczna jest zaburzeniem, który ma swój początek w określonej sytuacji, mającej integralny wpływ na dalsze losy człowieka. Niewłaściwe przekazywanie emocji negatywnych, takich jak: lęk, agresywność, wrogość może skutkować destrukcyjnymi skutkami, w postaci obarczania narządu układów autonomicznego, krążenia, pokarmowego, hormonalnego czy immunologicznego. W momencie braku reakcji na sygnały, które są przekazywane w różny sposób przez organizm, może nastąpić do skumulowania się negatywnych emocji oraz ich wyładowania w postaci objawów przedstawionych powyżej. Istotnym pojęciem wydaje się tutaj być umiejętność radzenia sobie ze stresem. Przedłużający się stres może doprowadzić do wyczerpania emocjonalnego oraz rozregulowania się całego organizmu. Tym samym efektem tego są pogorszone kontakty społeczne, emocjonalne czy zawodowe. Należy zwrócić szczególną uwagę na fakt, że dolegliwości somatyczne, ponieważ w taki sposób należy je nazwać, mogą przyjmować postać wyrażania pewnego rodzaju nieprawidłowości, które dotyczą psychiki i zarazem ujawniać się poprzez symptomy psychosomatyczne. Każdy objaw wywoływany przez ciało, może sugerować pewną zależność, która jest spowodowana na przykład przez określone wydarzenia. Jednak, aby móc to określić i sprawdzić, należy odwołać się do pacjenta przeszłości.

2. Przyczyny zaburzeń psychosomatycznych

Należy zwrócić szczególną uwagę na trzy obszary, aby mogła zaistnieć choroba psychosomatyczna,:

  1. Cechy osobowości oraz konfliktami, które występowały w tamtym okresie,
  2. Sytuację bądź zdarzenie, które wywołuje określone zjawisko,
  3. Odporność organizmu na sytuacje życiowe 

Nawiązując do pierwszego czynnika, można zauważyć, że to w jakim stopniu zostanie narażona psyche zależy od tego, jakie cechy osobowości dana osoba reprezentuje. To ona w głównej mierze odpowiada za stan samopoczucia duszy i ciała, które są nieodłącznym elementem. Innym znaczącym przejawem zaburzeń są sytuacje, które miały miejsce w okresie całego życia, jednak tymi przeważającymi są te z okresu dzieciństwa. Zaliczane do nich są: negatywne kontakty między członkami rodziny, napięta atmosfera nacechowana nadmiarem emocji, nieprawidłowe postawy rodzicielskie, takie jak: niechęć, odrzucenie, krytykowanie, zaspakajanie własnych ambicji kosztem dziecka czy zaburzenie ról rodzinnych. 

To właśnie one warunkują podstawę do tego, czy dane zjawisko na tle psychosomatycznym będzie występowało czy też nie. I ostatnim dominującym ujęciem w psychosomatyce jest odporność oraz to, w jaki sposób przebiega reakcja organizmu. W zależności czy organizm przepracował wszystkie sytuacje stresowe w życiu czy też tłumił je w sobie zależy stan psychiczny, w którym będzie znajdował się później. 

Następnym przykładem powstawania przyczyn jest tak zwany „ zespól adaptacji”, który polega na pobudzeniu mechanizmów pełniących rolę przystosowawczą w momencie występowania stresu emocjonalnego bądź fizycznego. Takie rozumienie obejmuje trzy fazy. Pierwsza z nich to reakcja alarmowa, odporność i ostatnia wiążąca się z wyczerpaniem. Wszystkie występujące po sobie następstwa prowadzą do zaburzenia fizjologicznego oraz utraty zdolności obronnych organizmu, a tym samym do występowania zmian psychosomatycznych. Powołując się na badania dotyczące stresu, można zauważyć znacząco przewagę skutków stresu, ponieważ poprzez występowanie nadmiernego stresu wzrasta obniżenie wydolności układu immunologicznego, a tym samym pojawia się podatność na zachorowania.   

Mimo przedstawionych rozbudowanych teorii, to wciąż przyczyny powstawania zaburzeń psychosomatycznych wywołują wiele kontrowersji. Jest ich bardzo dużo i każda z nich przybliża fragment innego obszaru. Ludzki umysł jest jak niezapisana kartka, która jest uzupełniana przez różne doświadczenia i przeżycia w trakcie całego życia. Jest on niezwykły, tak jak jego posiadacz. Praca nad nim wymaga ciągłej systematyczności i skupienia uwagi.


zdjęcie Patrycja Machno autora postu o
Patrycja Machno
Medycyna
Studiuję medycynę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Moją pasją i przyszłą specjalnością jest psychiatria. Interesuję się przede wszystkim prewencją samobójstw.

Autor tekstu: Julia Turkiewicz

Autorką tego tekstu jest socjoterapeutka Julia Turkiewicz. Kliknij poniżej aby umówić się z nią na konsultację.
Umów się na konsultację socjoterapeutyczną!
Czytaj więcej: