Uzależnienie od słońca - przyczyny i czynniki ryzyka tanoreksji

Tanoreksja - kiedy opalenizna staje się obsesją?

2023-03-04 (ostatnia aktualizacja: 2023-07-11)
Czym jest tanoreksja i jak ją leczyć? Czy ciągłe opalanie się i chęć posiadania idealnie opalonej skóry to choroba? Sprawdź, jakie są objawy i skutki oraz jak skutecznie leczyć tanoreksję.

Co to jest tanoreksja?

Tanoreksja, nazywana również zaburzeniem dysmorfofobicznym, jest chorobą psychiczną związaną z obsesją na punkcie uzyskania i utrzymania ciemnej opalenizny poprzez nadmierne korzystanie z solarium lub opalanie się na słońcu. Osoby z tanoreksją mają zaburzoną percepcję swojego wyglądu, uważając, że są zbyt blade lub zbyt jasne, i niezależnie od tego, jak ciemną opaleniznę uzyskają, zawsze chcą jej więcej. Może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, w tym raka skóry, odwodnienia, przegrzania organizmu, chorób serca i innych chorób przewlekłych.

Tanoreksja - Objawy

Osoby z tanoreksją są obsesyjnie zainteresowane uzyskaniem ciemnej opalenizny, co powoduje, że podejmują pewne zachowania i działania, które są charakterystyczne dla tego zaburzenia. Poniżej przedstawione są najczęstsze objawy tanoreksji:

  • Obsesyjne myśli o opalaniu się i uzyskaniu ciemnej opalenizny,
  • Przebywanie w solarium lub na słońcu znacznie dłużej niż zalecane,
  • Powtarzające się wizyty w solarium lub na słońcu, nawet gdy jest to szkodliwe dla zdrowia,
  • Unikanie miejsc, w których nie jest możliwe opalanie się,
  • Przyjmowanie suplementów diety lub pigułek brązujących skórę,
  • Przykrywanie ciała warstwami samoopalacza, aby uzyskać ciemną opaleniznę,
  • Ciągłe kontrolowanie stanu opalenizny, często przy użyciu lusterka,
  • Unikanie sytuacji, w których można stracić opaleniznę, np. pływanie w basenie,
  • Przyjmowanie leków lub suplementów, które zwiększają wrażliwość skóry na promieniowanie UV.

Tanoreksja - Czynniki ryzyka 

Istnieją pewne czynniki ryzyka, które mogą sprzyjać rozwojowi zaburzenia. Poniżej przedstawione są najważniejsze z nich:

  • Zaburzenia odżywiania: osoby z zaburzeniami odżywiania, takimi jak anoreksja czy bulimia.
  • Zaburzenia emocjonalne: osoby z zaburzeniami emocjonalnymi, takimi jak depresja czy lęk, mogą mieć większe ryzyko rozwoju tanoreksji.
  • Niskie poczucie własnej wartości: osoby, które mają niskie poczucie własnej wartości i samooceny, mogą szukać poczucia kontroli poprzez kontrolowanie swojego wyglądu i uzyskiwanie ciemnej opalenizny.
  • Środowisko: osoby, które mieszkały lub pracowały w miejscach, w których istnieje duża presja społeczna, aby uzyskać ciemną opaleniznę, są bardziej narażone.
  • Nadmierne narażenie na słońce: osoby, które spędzają dużo czasu na słońcu lub korzystają z solarium, są bardziej narażone na ryzyko rozwoju raka skóry i innych chorób skóry.
  • Kultura i media: media, reklamy i kultura promujące ciemną opaleniznę jako symbol zdrowia, urody i atrakcyjności fizycznej, mogą również zwiększać ryzyko rozwoju uzależnienia od słońca.
  • Genetyka

Podsumowując, istnieje wiele czynników ryzyka, które mogą zwiększać ryzyko rozwoju tanoreksji. Osoby, które mają tendencję do zachowań obsesyjnych lub cierpią na zaburzenia emocjonalne lub odżywiania, powinny być bardziej czujne na te czynniki ryzyka i zwrócić się o pomoc w razie potrzeby.

W jakim wieku najczęściej pojawia się tanoreksja?

Tanoreksja może wystąpić u ludzi w każdym wieku, ale zazwyczaj rozwija się u osób młodszych. Według badań, tanoreksja najczęściej dotyka młode kobiety w wieku od 18 do 30 lat. Jednakże, wraz z coraz większą popularnością solarium, tanoreksja staje się coraz bardziej rozpowszechniona również wśród nastolatków i mężczyzn.

Dlaczego tanoreksja jest niebezpieczna dla zdrowia?

Tanoreksja jest niebezpieczna dla zdrowia z kilku powodów.

Po pierwsze, osoby z tanoreksją zazwyczaj spędzają dużo czasu w solarium lub na słońcu, narażając swoją skórę na duże ilości promieniowania UV. To z kolei zwiększa ryzyko wystąpienia chorób skóry, takich jak rak skóry. W skrajnych przypadkach, nadmierne opalanie może prowadzić do ciężkich oparzeń, a nawet poparzeń słonecznych, które mogą być niebezpieczne dla życia.

Znajdź najlepszego psychologa dla siebie!

Zdiagnozuj się, a my wskażemy Ci najwłaściwszego psychologa dla Ciebie.

Rozwiąż test diagnostyczny i dowiedz się jakie masz opcje leczenia
Zaproponujemy Ci psychologów, którzy najlepiej się sprawdzili dla osób podobnych do Ciebie
Wybierzesz sobie tego psychologa, którego sposób terapii najbardziej będzie Ci odpowiadał.
Znajdziesz psychologa, który naprawdę Ci pomoże!
Tanoreksja Zdiagnozuj się i znajdź psychologa!

Po drugie, osoby z tanoreksją często używają niebezpiecznych sposobów, aby uzyskać ciemniejszą opaleniznę, takie jak samoopalacze lub nielegalne pigułki opalające, co może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak reakcje alergiczne, trudności z oddychaniem, problemy z sercem, czy nawet śmierć.

Po trzecie, tanoreksja może prowadzić do zaburzeń psychicznych, takich jak depresja, lęk i obsesyjno-kompulsyjne zachowania. Osoby z tanoreksją często mają także niskie poczucie własnej wartości i niskie poczucie kontroli nad swoim życiem, co może prowadzić do depresji, zaburzeń odżywiania i innych problemów emocjonalnych.

Wszystkie te czynniki składają się na niebezpieczny i potencjalnie szkodliwy dla zdrowia obraz, który może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych i psychologicznych, a nawet śmierci. Dlatego też ważne jest, aby osoby z tanoreksją szukały pomocy medycznej i psychologicznej, aby leczyć swoje zaburzenia i zmniejszyć ryzyko szkodliwych skutków dla zdrowia.

Tanorekcja - Skutki zdrowotne

Tanoreksja to chorobliwe pragnienie uzyskania opalenizny, które może prowadzić do szeregu poważnych skutków zdrowotnych. Oto niektóre z najczęstszych skutków zdrowotnych tanoreksji:

  • Rak skóry: Długotrwała ekspozycja na promieniowanie UV zwiększa ryzyko wystąpienia raka skóry, w tym najgroźniejszej postaci - czerniaka. Osoby z tanoreksją są szczególnie narażone na rozwój tego rodzaju nowotworów.
  • Zmarszczki i starzenie się skóry: Ekspozycja na promieniowanie UV prowadzi do przyspieszonego starzenia się skóry i zwiększonej liczby zmarszczek. Osoby z tanoreksją są narażone na wcześniejsze pojawienie się zmarszczek i zmian pigmentacyjnych na skórze.
  • Zaburzenia hormonalne: Nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV może prowadzić do zaburzeń hormonalnych, w tym do zmniejszenia produkcji melatoniny - hormonu regulującego rytm dobowy. Zaburzenia hormonalne mogą prowadzić do problemów z układem rozrodczym, ciążą i zdrowiem psychicznym.
  • Uszkodzenie oczu: Nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV może prowadzić do uszkodzenia rogówki i siatkówki, co może prowadzić do zwiększonego ryzyka chorób oczu, takich jak zaćma, zwyrodnienie plamki żółtej i choroba popromienna.
  • Zaburzenia psychiczne: Osoby z tanoreksją często doświadczają zaburzeń psychicznych, takich jak depresja, lęk i zaburzenia odżywiania. Zaburzenia te mogą prowadzić do izolacji społecznej, problemów w szkole lub pracy i trudności w relacjach interpersonalnych.
  • Niedobory witaminowe: Osoby z tanoreksją często stosują diety skrajne, które mogą prowadzić do niedoborów witamin i minerałów, takich jak witamina D, która jest niezbędna do wchłaniania wapnia i utrzymania zdrowych kości.
  • Zaburzenia metaboliczne: Ekspozycja na promieniowanie UV może prowadzić do zaburzeń metabolicznych, takich jak zmniejszenie tolerancji glukozy i insulinooporność. Zaburzenia te mogą prowadzić do rozwoju cukrzycy typu 2 i innych chorób metabolicznych.

Wszystkie te skutki zdrowotne tanoreksji podkreślają, jak niebezpieczna jest ta choroba i jak ważne jest zapobieganie jej rozwojowi poprzez zdrowe nawyki życiowe, regularne badania lekarskie i odpowiednie leczenie.

Tanoreksja - Jak zapobiegać?

Aby zapobiegać rozwojowi tanoreksji, należy przede wszystkim dbać o zdrowy styl życia i akceptować swój wygląd fizyczny. Poniżej przedstawiam kilka sposobów, które mogą pomóc w zapobieganiu tanoreksji:

  • Unikanie nadmiernego opalania się - zamiast tego lepiej korzystać z samoopalaczy.
  • Regularne uprawianie aktywności fizycznej, co pomaga utrzymać zdrową wagę i poprawia samopoczucie.
  • Pracowanie nad akceptacją siebie i swojego ciała - warto wykorzystać techniki relaksacyjne, takie jak joga czy medytacja.
  • Współpraca z terapeutą, szczególnie w przypadku osób, które mają problemy z akceptacją swojego wyglądu i niskie poczucie własnej wartości.
  • Również rodzina i przyjaciele mogą pomóc w zapobieganiu tanoreksji poprzez rozmowy z osobą zmagającą się z zaburzeniami, wspieranie jej w poszukiwaniu pomocy i dostarczanie pozytywnych bodźców.

Działania te mogą pomóc w zapobieganiu tanoreksji i promowaniu zdrowego stylu życia, jednakże jeśli zauważysz u siebie lub u bliskiej osoby objawy tanoreksji, warto skonsultować się z lekarzem lub psychologiem w celu wczesnego wykrycia i zapobiegania poważnym konsekwencjom tego zaburzenia.

Tanoreksja - Leczenie

Leczenie tanoreksji może obejmować zarówno terapię psychologiczną, jak i leczenie medyczne w przypadku wystąpienia skutków zdrowotnych.

Terapia psychologiczna

Zwłaszcza terapia poznawczo-behawioralna, jest zwykle pierwszym krokiem w leczeniu tanoreksji. Terapia ta może pomóc osobom z tanoreksją w identyfikacji i zmianie myśli, postaw i zachowań, które przyczyniają się do ich problemów z opalaniem się. Terapeuta może pomóc osobie z tanoreksją w pracy nad jej poczuciem własnej wartości, zmniejszeniu lęku i depresji oraz poprawie umiejętności radzenia sobie z trudnymi emocjami.

Leczenie medyczne 

Leczenie medyczne może być wymagane w przypadku wystąpienia poważnych skutków zdrowotnych związanych z tanoreksją, takich jak choroby skóry, problemy z oddychaniem czy problemy z sercem. Lekarz może przepisać leki lub wykonać procedury medyczne, aby pomóc w leczeniu tych problemów zdrowotnych.

Osoby z tanoreksją powinny również podjąć szereg działań, aby pomóc sobie w leczeniu swojego stanu. W szczególności, powinny unikać solarium i opalania się na słońcu, a także stosować się do zaleceń lekarza dotyczących leczenia chorób skórnych lub innych problemów zdrowotnych. Ważne jest również, aby osoby z tanoreksją pracowały nad swoim poczuciem własnej wartości i rozwijały zdrowe nawyki, aby pomóc w poprawie swojego stanu zdrowia ogólnego i psychologicznego.

Warto podkreślić, że tanoreksja jest poważnym zaburzeniem i wymaga profesjonalnej pomocy. Jeśli podejrzewasz, że cierpisz na tanoreksję lub znasz kogoś, kto może cierpieć na ten problem, skontaktuj się z lekarzem lub terapeutą, aby uzyskać pomoc i wsparcie.

Tanoreksja - Współpraca z psychologiem w procesie leczenia.

Współpraca z psychologiem jest kluczowa w procesie leczenia tanoreksji, ponieważ ta choroba ma swoje korzenie w zaburzeniach emocjonalnych i psychologicznych. Terapia psychologiczna pomaga pacjentom z tanoreksją w identyfikacji i przepracowaniu przyczyn ich problemów z wizerunkiem ciała oraz rozwijaniu zdrowych nawyków żywieniowych i aktywności fizycznej.

Podczas terapii psychologicznej, pacjent jest zachęcany do uważnego przyjrzenia się swoim przekonaniom na temat wizerunku ciała i skutków nadmiernego opalania się. Psycholog może pomóc pacjentowi w zidentyfikowaniu niezdrowych myśli i zachowań związanych z tanoreksją oraz w rozwijaniu zdrowych strategii radzenia sobie z negatywnymi emocjami i stresami, które często prowadzą do różnych zaburzeń.

W terapii zwykle stosuje się różne podejścia, w tym terapię poznawczo-behawioralną, terapię interpersonalną i terapię rodzin. Celem terapii jest pomoc pacjentom w rozwijaniu zdrowych nawyków, akceptacji swojego ciała oraz rozwijaniu pozytywnego podejścia do siebie i swojego wyglądu.

Psycholog może również pomóc pacjentowi w identyfikacji innych problemów emocjonalnych lub psychologicznych, które mogą przyczynić się do tanoreksji, takich jak zaburzenia nastroju czy lęki. Wspólnie z pacjentem opracowuje się strategie radzenia sobie z tymi problemami, co może przyczynić się do zmniejszenia ryzyka nawrotu choroby.

FAQ - często zadawane pytania

Opalanie się jest szkodliwe?

Opalanie się może być szkodliwe dla zdrowia ze względu na ryzyko uszkodzenia skóry i zwiększone ryzyko raka skóry, dlatego ważne jest stosowanie odpowiedniej ochrony przeciwsłonecznej oraz unikanie nadmiernego narażenia na promienie UV.

Ile należy się opalać, aby być bezpiecznym?

Nie ma ustalonej ilości czasu, która byłaby bezpieczna dla wszystkich. Zależy to od wielu czynników, takich jak karnacja, rodzaj skóry czy stopień nasłonecznienia danego regionu. Zawsze należy stosować się do zaleceń i chronić skórę przed nadmiernym nasłonecznieniem.

Które kremy do opalania są skuteczne?

Skuteczność kremów do opalania zależy od wielu czynników, takich jak stopień ochrony SPF, skład i aplikacja. Wskazane jest wybieranie kremów z wysokim SPF, przetestowanych i rekomendowanych przez dermatologów.

Czy artykuł był dla Ciebie pomocny? Twoja opinia pomoże nam ulepszyć nasze treści
Co moglibyśmy poprawić? (opcjonalnie)
zdjęcie Andrzej Stępień autora postu o
Andrzej Stępień
Logopeda
Pracuję z dziećmi i dorosłymi głównie nad wadami wymowy i zaburzeniami płynności (jąkanie), ale pomagałem też poradzić sobie z afazją i dyzartrią. Pracuję w zawodzie od 2005 roku.

Znajdź dobrego psychologa!

Zdiagnozujemy Cię i dobierzemy Ci psychologa!
Zdiagnozuj się i znajdź psychologa!!
Czytaj więcej:

X
Daj nam szansę pomóc Ci w znalezieniu najlepszego terapeuty
Opisz Twoją sytuację w minimum 60 znakach, a my pomożemy Ci znaleźć terapeutę dopasowanego do Twojego problemu
Już ponad 1250 osób skorzystało z naszej pomocy