Arachnofobia - objawy, przyczyny i radzenie sobie z lękiem przed pająkami

Czym jest arachnofobia i jak się objawia?

Arachnofobia, czyli lęk przed pająkami, to jedna z najczęstszych fobii na świecie! Cierpisz na nią i boisz się każdego pająka, nawet małego, niegroźnego kątnika domowego? Nie jesteś sam! Według szacunków, około 7% ludzi na świecie cierpi na zaawansowaną arachnofobię. Może dotyczyć zarówno kobiet, jak i mężczyzn, bez względu na wiek czy pochodzenie. Szacuje się, że około 55% kobiet i 18% mężczyzn cierpi na arachnofobię - w tym Johhny Depp, Justin Timberlake i Halle Berry.  Częstość występowania arachnofobii może różnić się w zależności od regionu świata, a także od indywidualnych doświadczeń danej osoby. 

Arachnofobia - objawy

Arachnofobia może mieć różne objawy, ale najczęściej obejmują one:

• Duszność i trudności z oddychaniem
  
• Niepokój i panikę
• Drżenie i trzęsienie się
• Szybkie bicie serca
• Potliwość i zimne dreszcze
• Napady lęku

... oczywiście wszystkie z tych objawów arachnofobii najczęściej występują przy spotkaniu z pająkiem.

Arachnofobia - skutki

Przykładowymi sytuacjami, które mogą wywołać atak arachnofobii (na przykład panikę) mogą być nawet:

• Widok dużego, dziwnie wyglądającego pająka na ścianie w sypialni
• Pająk wpadający na twarz podczas snu
• Pająk na kurtce podczas spaceru
• Pająk wyskakujący z kosza na śmieci podczas otwierania go
• Pająk wpadający do ubrania podczas przebierania się

Osoby cierpiące na arachnofobię mogą mieć trudności z przebywaniem w miejscach, w których mogą wystąpić pająki, takich jak ogrody, piwnice czy parki. Lęk przed pająkami może prowadzić do unikania tych miejsc i ograniczenia aktywności, co może utrudniać codzienne funkcjonowanie.

Lęk przed pająkami może powstrzymywać chorych na arachnofobię nawet przed wakacjami w tropikalnych miejscach, gdzie występują jadowite pająki

Arachnofobia [lęk przed pająkami] - przyczyny

Przyczyny arachnofobii mogą być różne i zależą od indywidualnej sytuacji danej osoby. Czasami lęk przed pająkami może być wywołany przez negatywne doświadczenia z przeszłości, takie jak ukąszenie przez pająka lub strach przed ich wyglądem. Arachnofobia może być też spowodowana przez przekazywanie lęku przez rodziców lub inne osoby z otoczenia. Może być też objawem innej choroby psychicznej.

Uważa się, że arachnofobia (tak samo jak ofidiofobia) są ewolucyjnymi mechanizmami ochronnymi występującymi u większości ssaków. Dzięki nim, nasi przodkowie przez wieki unikali śmierci od ukąszenia pająka lub węża. Dziś zarówno arachnofobia jak i ofidiofobia nie ma tak ważnego zastosowania, ale mechanizm pozostał. W związku z tym, nie bądź onieśmielony tym, że boisz się pająków lub węży. To normalne! Zasięgnij bez obaw pomocy specjalisty i wylecz swój lęk!

Czy pająki są niebezpieczne?

Pająki zazwyczaj nie są niebezpieczne dla człowieka. Większość gatunków jest mała i nie wyrządza szkody po prostu starając się unikać ludzi.

• Prawdziwym niebezpieczeństwem są jedynie dla ludzi którzy są silnie uczuleni na jad pająka.
• Występują gatunki jadowite dla człowieka, ale w Polsce jest ich kilka i nie są bardzo groźne dla człowieka: krzyżak ogrodowy, kolczak zbrojny i sieciarz jaskiniowy. Jedynie jad kolczaka zbrojnego może wywołać objawy zatrucia.
• Ryzykowne mogą być też spotkania z kilkoma gatunkami pająków i pajęczaków, które przenoszą choroby zakaźne również dla człowieka - najważniejszym przykładem jest kleszczowe zapalenie mózgu, na które jednak istnieje szczepienie.

Arachnofobia najczęściej występuje u osób, które już kiedyś zostały ugryzione przez pająka - tak jak tu przez pustelnika brunatnego.

Arachnofobia - jak z nią sobie radzić [krok po kroku]

Jeśli cierpisz na arachnofobię, ważne jest, aby nie lekceważyć swojego lęku i szukać pomocy, aby móc radzić sobie z nim na co dzień. Spróbuj technik relaksacyjnych, takich jak oddychanie przeponą czy medytacja, aby złagodzić objawy lęku. 

Oto kilka prostych sposobów radzenia sobie z arachnofobią:

1. Research: Dowiedzenie się więcej o pająkach i ich roli w ekosystemie może pomóc ci zrozumieć, że są one zazwyczaj niegroźne i nie stanowią zagrożenia dla ciebie.
2. Terapia: Skorzystanie z pomocy specjalisty, takiego jak terapeuta lub lekarz, może być skutecznym sposobem na radzenie sobie z arachnofobią. Możesz spróbować terapii behawioralnej, takiej jak terapia ekspozycyjna, która polega na stopniowym eksponowaniu się na lękowy bodziec, lub leczenia farmakologicznego, takiego jak leki uspokajające lub antydepresyjne.
3. Zabezpieczenie się przed jadem pająków lub chorobami przenoszonymi przez pajęczaki: jednym ze sposobów radzenia sobie z lękiem przed pająkami i pajęczakami jest realne zabezpieczenie się przed potencjalnymi efektami spotkań z nimi. Wśród takich metod jest oczywiście noszenie czapki, pełnych butów i kryjącej odzieży podczas wycieczek, ale też zaopatrzenie się w leki łagodzące efekty ugryzienia przez pająka, czy zaszczepienie się na choroby przenoszone przez pajęczaki (na przykład już dostępnym szczepieniem na kleszczowe zapalenie mózgu).
4. Oddychanie przeponą: Gdy poczujesz lęk, skup się na swoim oddechu i wdychaj powietrze przez nos, a następnie wypuszczaj je przez usta. To prosta technika relaksacyjna, która pomoże ci opanować lęk.
5. Uważność: Gdy doświadczasz lęku, skup się na tym, co dzieje się wokół ciebie w danej chwili. Zwróć uwagę na swoje ciało, na to, jak oddychasz, na dźwięki dochodzące z otoczenia. To pomoże ci oderwać się od lękowych myśli.
6. Medytacja: Codzienne siedzenie w ciszy i skupieniu się na swoim oddechu może pomóc ci opanować lęk i nauczyć się radzić sobie z trudnymi emocjami.
7. Ćwiczenia relaksacyjne: Proste ćwiczenia relaksacyjne, takie jak rozluźnianie mięśni lub skanowanie ciała, mogą pomóc ci opanować lęk i złagodzić objawy arachnofobii.

Arachnofobię można załagodzić realnie zabezpieczając się przed pająkami i pajęczakami. Warto zaszczepić się na choroby wywoływane przez pajęczaki (takie jak kleszczowe zapalenie mózgu), nosić kryjącą odzież i leki antyhistaminowe.

Arachnofobia - specjalistyczne leczenie

Możesz też skorzystać z pomocy terapeuty lub lekarza i spróbować leczenia farmakologicznego lub terapii behawioralnej, takiej jak terapia ekspozycyjna. 

1. Terapia behawioralna: Terapia behawioralna, taka jak terapia ekspozycyjna, polega na stopniowym eksponowaniu się na lękowy bodziec, taki jak widok pająka, w celu przezwyciężenia lęku. Może to być w połączeniu z technikami radzenia sobie z lękiem, takimi jak oddychanie przeponą czy relaksacja mięśni.
2. Terapia ekspozycyjna: Podczas terapii ekspozycyjnej osoba cierpiąca na arachnofobię stopniowo eksponowana jest na pająki, zaczynając od najmniej lękowych sytuacji, takich jak oglądanie zdjęć pająków, aż do bardziej intensywnych doświadczeń, takich jak dotykanie pająka w terrarium. Każde ekspozycja jest prowadzona pod okiem specjalisty, który pomaga osobie radzić sobie z lękiem i nauczyć technik radzenia sobie z nim.
3. Terapia poznawczo-behawioralna: Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) polega na przepracowywaniu negatywnych myśli i przekonań związanych z lękiem przed pająkami. Może obejmować techniki ekspozycyjne oraz pracę nad zmianą negatywnych przekonań
4. Terapia rodzinna: W niektórych przypadkach arachnofobia może być spowodowana problemami rodzinnymi lub doświadczeniami z przeszłości. W takich sytuacjach terapia rodzinna może pomóc zrozumieć i rozwiązać te problemy.
5. Leczenie farmakologiczne: Leki, takie jak leki uspokajające lub antydepresyjne, mogą pomóc złagodzić objawy arachnofobii i wzmocnić działanie terapii behawioralnej.

Leczenie arachnofobii cena

Leczenie arachnofobii często przeprowadzają psychoterapeuci oraz ośrodki zoologiczne. Jednoosobowa terapia z pająkami (terapia ekspozycyjna lub szokowa) może kosztować 100-200 zł za godzinę. Cena leczenia arachnofobii w ten sposób jest uzasadniona koniecznością współpracy z doświadczonym w pracy z pająkami terapeutą oraz obecnością samych pająków. Psychoterapeuta stara się przyzwyczaić do pająka ale też dba, aby nie pogłębić arachnofobii.

Pamiętaj, że nie musisz dłużej cierpieć z powodu swojej arachnofobii! Znajdź sposób, by radzić sobie z lękiem i cieszyć się pełnią życia bez strachu przed pająkami. Nie wahaj się szukać pomocy, bo arachnofobia to poważne zaburzenie, które może ograniczać cię w codziennym życiu. Nie jesteś sam i możesz pokonać swój lęk!

FAQ - często zadawane pytania

Z czego bierze się arachnofobia?

Źródeł arachnofobii doszukuje się w ewolucji - strach przed pająkami chronił nas niegdyś przed śmiercią przed ukąszenie przez jadowitego pająka. Obecnie uważa się że częściej chorują na arachnofobię osoby, które kiedyś zostały ukąszone (lub ich bliscy).

Co to arachnofobię?

Arachnofobia to specyficzna fobia (strach) przed pająkami. Na ogół powodowany jest własnymi złymi doświadczeniami z pająkami. Objawia się unikaniem miejsc w którym można spotkać pająki, drżeniem, paniką lub nawet omdleniem przy spotkaniu z pająkiem.

Czy arachnofobia jest uleczalna?

Arachnofobia, jako jedna z najpopularniejszych fobii na świecie jest już dokładnie zbadanym zjawiskiem i jest jak najbardziej uleczalna. Arachnofobię leczy się za pomocą terapii (głównie kognitywnej i ekspozycyjnej).