Czujesz, że nie radzisz sobie z lękiem, stresem, smutkiem i nowymi obowiązkami i musisz porozmawiać o nich z rodzicami ale czujesz że nie będzie to łatwa rozmowa? Doradzamy jak przeprowadzić taką rozmowę i jak znaleźć psychoterapeutę.
Rodzina jest podstawową komórką społeczną, w której przekazuje się wiedzę i umiejętności dotyczące życia w społeczeństwie, nawiązywania znajomości czy nazywania emocji i radzenia sobie z nimi. Zdrowe relacje między członkami rodziny – szczególnie między rodzicami a dziećmi – zapewniają poczucie bezpieczeństwa i wsparcia. Takie też jest jedno zadań z rodziców – to troska o prawidłowy rozwój dziecka i zapewnienie mu stabilnej przestrzeni materialnej, ale też psychicznej i emocjonalnej.
Coraz częściej młodzi ludzie borykają się z trudnościami na tle psychicznym. Szacuje się, że współcześnie 20% młodzieży objawia stany depresyjne.
Jeśli jesteś dzieckiem bądź nastolatkiem i zauważasz zmiany w swoim zachowaniu: trudności w skupieniu się, zmianę apetytu, bezsenność albo nadmierną senność, masz poczucie smutku lub po prostu źle się czujesz, warto porozmawiać o tym z rodzicami. Nie bagatelizuj tych objawów, a jeśli nie wiesz, jak mówić rodzicom o depresji, na którą możesz cierpieć, czy innych problemach, skorzystaj z poniższego poradnika.
Poniżej znajdziesz 5 podpowiedzi, kiedy rozmawiać z rodzicami o problemach, z którym się mierzysz i jak to zrobić.
1. Przygotowanie
Rozmowa z rodzicami o trudnościach psychicznych może być krępująca, a wskutek tego odwlekana w czasie. Jeżeli już teraz zastanawiasz się, jak powiedzieć rodzicom o problemach psychicznych, to jest to pierwszy krok do lepszego samopoczucia. Choć nie jest łatwy, warto go uczynić. Jak powiedzieć rodzicom, że potrzebuję psychiatry/psychologa? Jak się przygotować do takiej rozmowy?
Dobrym sposobem, jak ubrać w słowa to, co dzieje się w twojej głowie, jest wcześniejsze wypisanie na kartce trudności, z jakimi ostatnio się mierzysz. Pomyśl, w jakich sytuacjach ich doświadczasz i czy masz przypuszczenia, co może być tego powodem. Wypisz to, czego najbardziej się obawiasz. Pomyśl nad tym, czego oczekujesz od rodziców i od tej rozmowy. Możesz także wypisać prawdopodobne reakcje mamy i taty na to, co chcesz im powiedzieć. Zastanów się, jakie pytania mogą ci wtedy zadać i zapisz na kartce przykłady odpowiedzi, jakimi chcesz się z nimi podzielić w takim przypadku.
Jak powiedzieć rodzicom o problemach psychicznych – przykładowe rozpoczęcie rozmowy:
- Czy możemy chwilę porozmawiać? To dla mnie bardzo ważne.
- Mam problem i chcę wam o tym powiedzieć.
- Ostatnio nie czuję się najlepiej i chcę z wami o tym porozmawiać.
- Potrzebuję waszej pomocy. Czy możemy o tym porozmawiać?
Spokojne przemyślenie, jak powiedzieć mamie o problemach psychicznych bądź porozmawiać o tym z tatą czy z obojgiem rodziców, pozwala na zbudowanie odwagi i dodanie pewności, by rozpocząć temat.
2. Odpowiedni czas i miejsce
Na podjęcie rozmowy z rodzicami wybierz spokojny moment i komfortowe miejsce. Tak poważne i jednocześnie trudne tematy nie powinny być podejmowane w biegu, na kilka minut przed wyjściem z domu czy w czasie wykonywania jakiś obowiązków. Wybierz miejsce, w którym czujesz się bezpiecznie, a rodzice nie są zajęci innymi pracami, lecz mogą w spokoju skoncentrować się na Twojej sprawie. Najczęściej takim miejscem jest dom. Jeśli jednak wolisz otwartą przestrzeń, warto namówić rodziców np. na spacer czy wyjazd za miasto. Upewnij się jednak, że nikt nie będzie wam przeszkadzał.
Pamiętaj, że idealny moment może nie nastać. Dlatego, kiedy tylko poczujesz się gotowy do podjęcia tematu, działaj.
Jak rozmawiać z rodzicami o problemach i pierwszych ich symptomach? Nie czekaj, aż trudności zaczną się nawarstwiać. Kiedy tylko zauważysz coś niepokojącego w swoim zachowaniu lub zwyczajnie poczujesz potrzebę pomocy, nie wahaj się powiedzieć o tym swoim opiekunom.
Jak powiedzieć mamie o problemach psychicznych, jeśli wiem, że sama ma dużo problemów? Częstym powodem, dla którego dzieci nie decydują się na rozmowę z rodzicami, jest przekonanie, że mama i tata mają wystarczająco powodów do zmartwień i nie warto dokładać im kolejnych. Pamiętaj jednak, że zamykając się ze swoimi dolegliwościami możesz jedynie przysporzyć im dodatkowych trosk. Jeśli w domu panuje napięcie np. z powodu różnych kłopotów i zmartwień, na rozmowę wybierz moment spokojnej atmosfery. Nie zapominaj, że masz prawo do otrzymania pomocy.
3. Opanowanie i argumentacja
Nierzadko rodzice na wieść o tym, że dziecko chce udać się do psychologa czy psychoterapeuty, lekceważą problem. Wówczas wszelkie trudności zrzucają na karb trudnego okresu dojrzewania czy przemęczenia wskutek zbyt dużej ilości nauki. Niekiedy mogą błędnie interpretować sygnały dziecka i zbagatelizować problem. Choć reakcje rodziców mogą być różne, pamiętaj, żeby w takich sytuacjach nie wybuchać gniewem ani złością. Bądź opanowany i podkreśl, że liczysz na ich wsparcie.
4. Powracanie do tematu
Jeśli pierwsza rozmowa nie przyniesie efektów lub rodzice nie podejmą współpracy w taki sposób, w jaki tego oczekiwałeś, nie zrażaj się. Daj rodzicom kilka dni, aby spokojnie mogli przemyśleć podjęty przez ciebie temat. Być może, gdy emocje opadną, sami będą chcieli do niego wrócić. Jeśli tak się nie stanie, samodzielnie podejmij temat. Bardzo prawdopodobne, że rodzice zwrócą uwagę, iż jest to dla Ciebie ważny temat, i postarają się udzielić Ci potrzebnego wsparcia. Zatem jak powiedzieć rodzicom, że potrzebuję psychiatry/psychologa? Przede wszystkim ze spokojem i opanowaniem, ale także stanowczością. Pamiętaj, że krzykiem, wyrzutami i złością osiągniesz odwrotny skutek od zamierzonego.
Nie dokładaj sobie kolejnej warstwy problemów, jeśli znów spotka cię nieprzyjemna sytuacja lub zauważysz u siebie więcej niepokojących objawów. Na bieżąco dziel się tym z rodzicami, aby mieli pełny obraz Twoich zmagań i dolegliwości. Warto informować rodziców także o poprawie samopoczucia. Ta jednak może nie nastąpić, jeśli nie zostanie podjęta wizyta u specjalisty.
Do obowiązków rodziców należy zapewnienie dziecku pomocy, jakiej potrzebuje. Może się jednak zdarzyć tak, że mimo jego starań i chęci rozmowy, zlekceważą problem i nie podejmą kroków, by pomóc pociesze.
Pamiętaj, że nawet w takiej sytuacji Twoje problemy nie są bez znaczenia. Masz prawo otrzymać taką pomoc, jakiej potrzebujesz.
Jeśli rodzice nie podejmą tematu pomocy psychologicznej, zwróć się do zaufanego dorosłego – kogoś z rodziny, nauczyciela bądź psychologa szkolnego. Wysłuchają cię i mogą doradzić, jak rozmawiać z rodzicami o problemach. Rozmowa z zaufaną osobą sprawi, że poczujesz się lepiej, uzyskasz wsparcie i pomoc w planowaniu kolejnych kroków wychodzenia z trudności. Osoba, której zdecydujesz się powierzyć swoje problemy, może również pomówić z twoimi rodzicami.
Pomoc od MindMatch
Jeśli nie wiesz, jak rozmawiać z rodzicami o problemach i nie znasz osoby, która mogłaby ci pomóc w twej kwestii lub wolisz podzielić się swoimi dolegliwościami z kimś obcym, kto nie zna twojego środowiska, skorzystaj z bazy specjalistów w MindMatch. Dzięki czatowi, w którym możesz opisać swoje dolegliwości, zostaną dobrani najlepsi specjaliści, którzy nie tylko podpowiedzą ci, jak mówić rodzicom o depresji czy innych trudnościach, ale też pomogą ci pokonać wszelkie dolegliwości. MindMatch możesz także przedstawić rodzicom. Wiele specjalistów prowadzi terapię online – możesz skorzystać z tej opcji, aby nie narażać rodziców np. na koszty związane z dojazdem czy późne powroty do domów.
FAQ - często zadawane pytania
Jak powiedzieć rodzicom o swoich problemach?
Rozpocznij rozmowę prosząc o to aby wysłuchali Cię do końca, nie przerywając Ci. Następnie powiedz, że jest Ci trudno i że nie możesz sobie samemu z tym poradzić. Powiedz, że myślisz że może być do depresja i poproś aby pomogli Ci to sprawdzić u profesjonalisty.
Jak powiedzieć rodzicom o problemach psychicznych?
Najlepiej w takiej rozmowie działa szczerość, ale poproś też rodzicom aby dali Ci chwilę na wygadanie się bez przerywania. Wytłumacz, że martwisz się swoim samopoczuciem, że czujesz że nie jesteś sobie w stanie z tym sam / sama poradzić.
Co zrobić, aby rodzice mnie słuchali?
Dorośli czasem mają problem ze skupieniem na rzeczy, która nie wydaje im się ważniejsza niż ich chwilowe problemy. Dlatego, aby złapać uwagę rodziców staraj się mówić maksumalnie jasno i wyraźnie. Możesz sobie wcześniej powiedzieć w głowie to co chciałbyś/chciałabyś im przekazać. Zacznij od opisania konkretnych sytuacji, które obrazują dlaczego się poczułeś/aś źle. Dzięki temu nie zbagatelizują Twojej wypowiedzi. Możesz też spróbować im napisać to co chcesz im powiedzieć - niecodzienny sposób przekazu może odwrócić ich uwagę.
